Onderzoekers van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) hebben in een grootschalig onderzoek onder leiding van het Centraalbureau voor Schimmelcultures (KNAW) meegewerkt aan het in kaart brengen van de reis van de tropische ziekteverwekker Cryptococcus gattii, die onlangs opdook in Noord-Amerika, Australië en in het Middellandse Zeegebied.
Ruim tien jaar geleden dook C. gattii uit het niets op in het gematigde klimaat van Vancouver Island. De gist maakt mensen met een normaal functionerend immuunsysteem doodziek; de Canadese uitbraak telde honderden slachtoffers. Een van de belangrijkste bevindingen van de onderzoekers is dat niet de ziekteverwekker, maar de omgeving veranderd is waardoor de exoot nu ook buiten het tropische Zuid-Amerika goed gedijt.
Aan het onderzoek werkten wetenschappers uit allerlei gebieden mee, van microbiologen en genetici tot wiskundigen. Zij toonden aan dat de herkomst van de gist in het Amazonegebied ligt en dat de gisten die voor zijn gekomen bij de verschillende uitbraken overal ter wereld, niet erg uiteenlopen. Zo zijn de stammen die zorgden voor de uitbraak op Vancouver Island weliswaar genetisch verschillend van de andere, maar gaat het hier volgens de onderzoekers om een en dezelfde gist. Blijkbaar heeft het gematigde zeeklimaat van Vancouver Island, het zuidwesten van Australië en het Middellandse Zeegebied vruchtbare bodems voor tropische gisten gemaakt.
Ferry Hagen en Teun Boekhout van het Centraalbureau voor Schimmelcultures leidden het onderzoek dat nieuw licht werpt op een exotische gist. Ondanks de bevindingen zijn nog lang niet al zijn geheimen prijsgegeven. Ferry Hagen: ‘Wat wij nu gaan onderzoeken is hoe C. gattii overal kan opduiken. Verkent deze tropische gist de wereld via zeewater, de lucht, of toch door menselijke invloeden? En hoe komt het dat vooral mensen met een normale afweer ziek worden?’
PLOS ONE publiceerde vandaag de onderzoeksbevindingen in het artikel Ancient dispersal of the human fungal pathogen Cryptococcus gattii from the Amazon Rainforest. Van het CWI werkten Leo van Iersel, Gunnar Klau, Steven Kelk en Leen Stougie van de Life Sciences-groep aan het onderzoek mee.
Meer informatie:
Persbericht KNAW
