CWI en Inria starten intensieve onderzoekssamenwerking om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken

Samen met het Franse onderzoeksinstituut Inria* zal het CWI de komende jaren gezamenlijk oplossingen zoeken voor grote maatschappelijke uitdagingen. Het gaat onder meer om projecten op het gebied van energie, cryptografie en cyberbeveiliging, quantumcomputing en menselijke interactie in een virtuele wereld. Op 13 en 14 september komen onderzoekers van beide instituten samen in Amsterdam om de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen te bespreken en hun samenwerking drastisch te intensiveren.

Digitale energie

Het is het afgelopen jaar regelmatig in het nieuws geweest: ons elektriciteitsnet heeft het einde van zijn capaciteit bereikt. Nieuwe bedrijven die in veel gebieden in Nederland veel elektriciteit nodig hebben, worden daarom niet meteen aangesloten en velen belanden jarenlang op een wachtlijst. Aan de andere kant wekken zonnepanelen van alle huishoudens in Nederland op sommige momenten zoveel stroom tegelijk op dat de elektriciteitsprijs negatief wordt - er is op dat moment niet genoeg vraag om al die stroom daarheen te leiden.

Dit soort problemen vragen om een snelle oplossing. Omdat het uitbreiden van elektriciteitsnetten - waarvoor kabels moeten worden gelegd - erg lang duurt, moet er iets anders worden bedacht. In zijn lezing over 'Digital Energy' zal Jacques Sainte-Marie van Inria vertellen hoe computerwetenschap en wiskunde hierbij kunnen helpen. "AI kan helpen om het netwerkgebruik te voorspellen: wat zijn de piekmomenten en wanneer is er weinig stroomgebruik? Als je daar een nauwkeurig beeld van hebt, kun je het hele elektriciteitsnetwerk beter beheren en meer capaciteit verkrijgen," legt organisator Han la Poutré uit, die ook wetenschappelijk directeur is van de Inria-CWI samenwerking. "Denk bijvoorbeeld aan een geautomatiseerd systeem dat lokaal de balans tussen vraag en aanbod van elektriciteit regelt. Zodat bijvoorbeeld je elektrische auto niet meteen wordt opgeladen als je hem niet meteen nodig hebt, maar pas over een uur als er stroom beschikbaar is."

Europese AI

Het zijn dit soort oplossingen waar onderzoekers van het CWI en zijn Franse evenknie Inria samen onderzoek gaan doen: La Poutré: "De EU wil niet afhankelijk zijn van Amerikaanse of Chinese AI, want dan hebben we geen controle over wat er wordt gedaan met de data waarmee je de AI voedt. Europese AI wordt ontwikkeld met de controle van de gebruiker in het achterhoofd, in tegenstelling tot overheden en bedrijven."

Unieke vorm van samenwerking in de EU

Naast energieprojecten zullen ook samenwerking en het opzetten van nieuwe gezamenlijke projecten op andere belangrijke onderzoeksgebieden op de agenda staan, bijvoorbeeld op het gebied van menselijke interactie in een virtuele wereld. Bijvoorbeeld videoconferenties met collega's of een virtuele vergadering met familieleden die ver weg wonen. Hier zie je geen avatars, maar een projectie van je familieleden die je zelfs kunt aanraken door hun nabijheid te voelen via sensoren.

Wat al deze uitdagingen gemeen hebben, is dat ze zich richten op maatschappelijke vragen die kunnen worden aangepakt met computerwetenschap en wiskunde. Nieuw opgerichte bi-nationale onderzoeksgroepen voor de lange termijn, gevormd door onderzoekers van zowel CWI als Inria, zullen deze vragen onderzoeken. "Dit niveau van synergetische samenwerking is uniek in Europa," zegt La Poutré. "Op deze manier willen we meer invloed en financiering krijgen binnen de Europese Unie. Tegelijkertijd dragen we bij aan de soevereiniteit van de Europese AI."

Tijdens de bijeenkomsten in september worden de onderzoeksvragen verder gedefinieerd. Er zal ook ruimte zijn voor ontmoetingen met partners uit de industrie en andere onderzoeksinstituten.

Inria en CWI

*Inria is het Franse nationale instituut voor onderzoek naar digitale wetenschap en technologie. CWI en Inria werken al tientallen jaren succesvol samen. In april tekenden de instituten een overeenkomst om hun samenwerking op bepaalde gebieden verder te intensiveren en hun rol in Europa te versterken. De conferentie in september is hier een vervolg op.

Het volledige programma van de CWI-Inria kick off vindt u hier