Het CWI gaat samen met het Academisch Medisch Centrum (AMC) en het Veenendaalse bedrijf Elekta Brachytherapy de ICT die wordt gebruikt bij het bestralen van kankerpatiënten verbeteren. Onderzoekers van deze instellingen gaan de komende jaren onderzoek doen naar het verbeteren van de medische software en de instrumenten die worden gebruikt bij inwendige bestralingen. Het project 'ICT-gebaseerde Innovaties in de Strijd Tegen Kanker' is naar verwachting in 2020 afgerond.
Inwendige bestraling of brachytherapie is een veelgebruikte kankerbehandeling waarbij stralingsbronnen in de buurt van de tumor worden geplaatst met behulp van holle naalden of katheters. De plaatsing en dosis van de bronnen is daarbij essentieel: binnen de tumor moet de straling maximaal zijn, maar daarbuiten juist minimaal om schade aan gezonde organen te voorkomen. Hiervoor gebruiken ziekenhuizen speciale software die op basis van 3D-scanbeelden van een patiënt een bestralingsplan berekent.
Volgens projectleider dr. Peter Bosman (CWI) valt hierbij nog veel winst te behalen: 'Voor de huidige systemen is het heel ingewikkeld om samen met een radiotherapeut een bestralingsplan op te stellen dat de best mogelijke afweging geeft tussen het beoogde effect en alle mogelijke bijeffecten. In dit project willen we de modernste ontwikkelingen uit het fundamentele informaticaonderzoek en kunstmatige intelligentie op dit probleem toepassen. Het nieuwe systeem moet uiteindelijk meerdere optimale bestralingsplannen kunnen berekenen die direct inzicht geven in welke afwegingen er gemaakt kunnen worden door de radiotherapeut. Zo kan deze een weloverwogen keuze maken, met als ultieme doel het verhogen van de kwaliteit van leven van kankerpatiënten.'
Daarnaast gaan de onderzoekers werken aan het 3D-printen van patiënt-specifieke instrumenten om de stralingsbronnen in te brengen. Het opstellen en uitvoeren van bestralingsplannen is nu sterk afhankelijk van de vaste afmetingen en vormen van de beschikbare naalden en katheters. Met 3D-printtechnologie is het mogelijk voor elke behandeling een op maat gemaakt instrument te printen waarmee de stralingsbronnen veel gunstiger gepositioneerd kunnen worden. Dit zal betere behandelplannen met hogere effectiviteit en minder bijeffecten mogelijk maken.
Het project is een samenwerking tussen fundamentele ICT-kennis (CWI), uitgebreide praktijkervaring met interne bestralingen (AMC) en de grootste fabrikant wereldwijd voor brachytherapie (Elekta). Het onderzoek wordt gefinancierd via het programma Innovatieve Publiek-Private Samenwerkingen in ICT (IPPSI) van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Meer informatie:
Medische Informatica op het CWI
Afbeelding: Elekta
