Waterstof wordt gezien als een belangrijke energiedrager in een duurzame economie. Het kan ook worden gebruikt in verschillende industriële processen zoals de productie van kunstmest, raffinage en het maken van schoon staal. Als waterstof wordt geproduceerd met groene energie en water, wordt het 'groen' genoemd.
Het Nationaal Groeifondsprogramma GroenvermogenNL is in het leven geroepen om de transitie naar een groene waterstofeconomie te versnellen. Naast de technische uitdagingen zijn er ook maatschappelijke uitdagingen, die deze transitie in de weg kunnen staan. Is er bijvoorbeeld voldoende maatschappelijk draagvlak voor groene waterstof? De transportleidingen en opslagtanks nemen ruimte in beslag , en ook de plaatsing van elektrolysers en de windturbines en zonnepanelen waarmee de groene stroom moet worden opgewekt, kan maatschappelijke weerstand oproepen.
Het consortium
HySUCCESS (Social, User aCCeptable, Economically Sustainable Systems for hydrogen) is ontstaan uit één van de zeven R&D pakketten van GroenvermogenNL. Het consortium wil de socio-economische factoren die de rol van waterstof in een duurzaam energiesysteem beïnvloeden, uitgebreid onderzoeken. Het zal evalueren hoe economische, juridische, beleidsmatige en sociaal-culturele aspecten de implementatie van groene waterstof kunnen belemmeren of bevorderen. Bovendien wil HySUCCESS strategieën ontwikkelen om belemmeringen voor de opschaling van de productie en het gebruik van groene waterstof te overwinnen. Daarnaast worden de milieueffecten geëvalueerd van het gebruik van groene waterstof en worden maatregelen bedacht om de negatieve effecten te beperken. Deze inzichten leveren meer kennis op over het potentieel van groene waterstof in toekomstige energie- en materialensystemen.
Vijf thema's
Binnen het project zijn er 5 deeltaken: verschillende Nederlandse kennisinstellingen zullen elk thema als speerpunt nemen. Zo leidt het CWI samen met de TU Delft het thema 'markten en bedrijfsmodellen'. "We willen nieuwe modellen ontwikkelen voor geautomatiseerde waterstof-elektriciteitsmarkten", legt senior onderzoeker Valentin Robu uit. "Waterstof kan bijvoorbeeld een belangrijke bron van flexibiliteit en opslag zijn, en kan overbelasting van het energienetwerk verminderen, wat op dit moment een groot probleem is voor het elektriciteitsnet in Nederland."
Robu en een promovendus binnen de groep Intelligent and Autonomous Systems gaan met behulp van intelligente systemen en AI-methoden strategieën ontwikkelen voor apparaten (bijvoorbeeld omkeerbare H2-brandstofcellen) die worden gebruikt om deel te nemen aan markten met meerdere energiebronnen. "Bovendien kunnen we met behulp van multi-agent systemen ook de werking van dergelijke markten op verschillende tijd- en ruimteschalen simuleren en nieuwe marktontwerpen ontwikkelen voor geïntegreerde waterstof-elektriciteitssystemen."
Andere thema's binnen het consortium zijn:
- Systeemmodellen en de rol van waterstof in het toekomstige energie- en grondstoffensysteem (Universiteit Utrecht, HAN Hogeschool)
- Wettelijk kader, beleidsmaatregelen en publieke waarden (Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool Groningen)
- Publieke acceptatie van waterstof (Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht)
- Integratie, coördinatie en verspreiding van onderzoek (Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van Tilburg)
Over de partners
Het consortium bestaat uit 10 universiteiten, 2 onderzoeksinstituten, 5 hogescholen, een onderzoeks- en technologieorganisatie en 3 industriële partners. Deze partijen leveren de expertise die nodig is om het project tot een succes te maken.
Over het Nationaal Groeifonds Programma GroenvermogenNL
Het Nationaal Groeifondsprogramma GroenvermogenNL is het investeringsprogramma voor groen vermogen voor de Nederlandse economie en samenleving. Met dit programma moet groene waterstof de trekker worden voor de transitie van een fossiele samenleving en industrie naar een duurzame energievoorziening. Hiermee kan Nederland een nieuwe industrie en een aantrekkelijk vestigingsklimaat opbouwen. Om deze transitie mogelijk te maken, zijn goed opgeleide mensen nodig en een sterke structuur waarbinnen kennis wordt gedeeld. Het investeringsprogramma loopt tot 2028.
Bronnen: NWO and University Groningen
Header foto: iStock
