In totaal hebben 19 projecten financiering ontvangen in de vierde ronde van het programma Onderzoek op Routes door Consortia (NWA-ORC) van de Nationale Wetenschapsagenda. Dit programma is bedoeld voor projecten die zich richten op vraagstukken uit de samenleving die de inhoudelijke agenda van de NWA vormen. De consortia bevatten een brede vertegenwoordiging van verschillende onderzoeksdisciplines, kennisinstellingen, publieke sectoren en industrieën.
Onschuldig of gevaarlijk?
CWI-onderzoekers nemen deel aan twee van de projecten die NWA-ORC financiering kregen. Het eerste project is DIRECT-DCIS: Dynamische Integratieve RisicoVoorspelling om overBehandeling van Ductaal Carcinoom In Situ te overwinnen. Dit consortium heeft 9,4 miljoen euro ontvangen. De Evolutionary Intelligence groep heeft twee promovendi en een programmeur in dit project, dat geleid wordt door het Nederlands Kanker Instituut.
In Nederland krijgen jaarlijks 2.300 vrouwen de diagnose Ductaal Carcinoom In Situ (DCIS). DCIS kan borstkanker worden, maar bij de meerderheid gebeurt dat nooit. Omdat onschadelijk en schadelijk DCIS nog niet te onderscheiden zijn, krijgen alle vrouwen een intensieve behandeling. Veel vrouwen dragen dus de last van overbehandeling zonder enig voordeel. Om dit te verminderen, zal innovatieve, integratieve kunstmatige intelligentie worden ontwikkeld, geïnspireerd door hoe weersvoorspellingen in de loop van de tijd verbeteren. Deze dynamische DCIS-risicoprognose voorkomt onnodige behandeling van vrouwen met onschadelijke DCIS, behoudt hun kwaliteit van leven en bespaart 15 miljoen euro per jaar aan zorgkosten.
Kunstmatige intelligentie en cultureel erfgoed
In het HAICu-project werkt een grote groep van AI- en Digital Humanities-onderzoekers, erfgoedprofessionals en geïnteresseerde burgers aan wetenschappelijke doorbraken om grootschalige multimodale digitale erfgoedcollecties in context te ontsluiten, te koppelen en te analyseren. De uitzonderlijke uitdagingen van het cultureel erfgoed bieden een unieke kans om de grenzen van AI te verleggen. Toekomstige technieken moeten buiten het laboratorium gebruikt kunnen worden, leren van zo min mogelijk voorbeelden en continu leren van gebruikers. Deze technieken moeten rekening houden met de maatschappelijke vraag naar verantwoorde en verklaarbare methoden voor het maken van multimodale verhalen over ons cultureel erfgoed die verder reiken dan de huidige grote taalmodellen.
Het consortium, onder leiding van de Rijksuniversiteit Groningen, ontving 10,3 miljoen euro. Een oio en een postdoc van onze Human-Centered Data Analytics groep zullen aan dit project werken, samen met mensen van talrijke organisaties. HCDA zal zich richten op bias, transparantie en polyvocaliteit (de aanwezigheid van diverse geluiden/opinies).
