Nederland 35 jaar geleden als eerste in Europa op het publieke internet

17 november 1988: Systeembeheerder Piet Beertema ontving die dag een mail dat het CWI officieel toegang had tot een academisch computernetwerk dat deel uitmaakte van het internet.

Via de kersverse verbinding logde Steven Pemberton vanuit het CWI in op een Amerikaanse computer, niet wetende dat hij daarmee geschiedenis schreef. Voor het eerst konden mensen elkaar rechtstreeks een mail sturen over het internet. Het was al eerder mogelijk om elektronische berichten te verzenden, maar dat ging ontzettend traag, via een gewone telefoonlijn. Alle berichten kwamen dan in een digitaal postvak terecht, dat een of twee keer per dag de mails doorstuurde naar de ontvangers. Vanaf 17 november 1988 brak een nieuw tijdperk aan waarin deze berichten binnen enkele seconden de ontvanger bereikten.

Tot dan toe waren de Amerikanen en de Canadezen de enigen in de wereld die open internet gebruikten. Daarna volgde Nederland. Eerst maakten vooral universiteiten en onderzoeksinstellingen gebruik van de verbinding, vijf jaar later kon iedereen met een computer online gaan.

De eerste jaren

Het CWI werd een belangrijke speler in de eerste jaren van het internettijdperk. Zo bedachten internetpioniers Teus Hagen en Piet Beertema dat het handig zou zijn als je aan mailadressen en internetadressen kunt zien dat ze uit Nederland afkomstig zijn. Steven Pemberton was ook nauw betrokken bij het ontwikkelen van HTML en CSS, de talen waarmee je bijvoorbeeld webpagina’s maakt. Destijds had hij geen flauw benul dat de ontwikkeling van het internet zo snel zou gaan, vertelt hij. “Pas toen ik halverwege de jaren negentig op Times Square liep en een poster zag met een webadres erop, dacht ik: ‘Dit is nu voor het algemene publiek’.”

Heden

Nog altijd loopt een deel van het Europese internetverkeer via het Amsterdam Science Park, waar het CWI is gevestigd. Dit verkeer gaat via de Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX).

Erkenning

Voor zijn werk ontving Beertema in 1999 de eerste koninklijke onderscheiding ooit aan een internetpionier uitgereikt: Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Teus Hagen werd in 2013 opgenomen in de Internet Hall of Fame, net als oud-CWI’ers Jaap Akkershuis (2017) en Daniel Karrenberg (2012). Steven Pemberton ontving in 2022 een ACM SIGCHI Lifetime Practice Award, een prijs voor innovatie en leiderschap op het gebied van mens-computer interactie.