Door de explosieve toename van informatie op het web spelen zoekmachines een steeds grotere rol bij het vinden van de juiste informatie. Vanwege deze ontwikkeling wordt onderzoek naar zoekgedrag steeds belangrijker. In haar proefschrift 'Understanding And Supporting Information Seeking Tasks Across Multiple Sources' verrichtte Alia Amin van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam onderzoek naar complex zoekgedrag in meerdere bronnen en hoe dit door nieuwe applicaties kan worden ondersteund. Op 8 december verdedigt zij haar proefschrift aan de Universiteit van Amsterdam. De resultaten zijn onder andere interessant voor deskundigen uit het cultureel erfgoed, geesteswetenschappers en aanbieders van mobiele zoekdiensten.
Een deel van het onderzoek van Amin richt zich op de invloed van verschillende typen gebruikers in verschillende domeinen. Zij bestudeerde het zoekgedrag van experts in het cultureel erfgoed domein en dat van amateurs op het gebied van mobiel zoeken. Domeindeskundigen maken bij zoektaken gebruik van verschillende bronnen zoals internet, databases en digitale bibliotheken. Ook bij mobiele zoektaken worden meerdere applicaties tegelijk gebruikt, zoals een zoekapplicatie in combinatie met Google Maps. Complexe zoektaken in meerdere bronnen stellen nieuwe eisen aan de presentatie van informatie en de navigatie tussen verschillende bronnen. Amin identificeerde een aantal van deze eisen en richtte zich daarnaast op het ontwerpproces en de evaluatie van nieuwe, innovatieve interfaces om specifieke zoektaken te ondersteunen.
Zoektaken kunnen variëren van nauwkeurige vragen tot een complexe en vage taak. Een voorbeeld van een nieuwe interface die Amin ontwikkelde werkt op basis van 'auto-completion'. Deze interface interacteert met de gebruiker door het geven van suggesties. Bij de zoektaak 'Haarlem' zal de gebruiker de suggestie worden gedaan 'Welk Haarlem bedoelt u?' Een andere applicatie die Amin ontwikkelde geeft de gebruiker transparantie in de informatiebronnen. Bij het zoeken naar bijvoorbeeld 'De Nachtwacht door Rembrandt' zijn er duizenden bronnen beschikbaar. De interface van Amin presenteert automatisch een rangorde van de betrouwbaarste bronnen voor de gebruiker. Dit principe van transparantie paste zij ook toe op mobiele zoektaken naar bijvoorbeeld 'Indiase restaurants in het centrum van Berlijn'. Amin's nieuwe interfaces geven de gebruiker sneller en doeltreffender een gericht antwoord op zijn zoektaak.
Het Web geeft toegang tot veel verschillende databronnen. Het onderzoek van Amin levert een belangrijke bijdrage in het ontwerpproces en de evaluatie van interfaces voor dit soort Web data. De resultaten uit het onderzoek bieden wegwijzers voor toekomstig onderzoek en toepassingen in dit multidisciplinaire veld. De explosieve toename van digitale data stelt de samenleving en wetenschap voor nieuwe vragen. Dit is een belangrijk onderzoekthema op het CWI.
Foto: Shutterstock
