CWI-onderzoeker Peter Grünwald is per 1 november benoemd tot hoogleraar Statistisch Leren bij het Mathematisch Instituut van de Universiteit Leiden. Met deze leerstoel wil de universiteit haar expertise op dit internationaal in opkomst zijnde vakgebied vergroten. Grünwald werkt een dag in week aan de universiteit en zal onder meer een college Statistische Leertheorie opzetten.
Statistische leertheorie gaat over het leren uit data (het vinden van patronen) met zo min mogelijk aannames over de werkelijkheid. Stel dat wetenschappers vermoeden dat er een verband bestaat tussen leeftijd en bloeddruk van mensen. Om dit te vinden gaan ze metingen doen onder een aantal personen. Ze proberen vervolgens een grafiek te maken die de gegevens zo goed mogelijk beschrijft. Vaak gaat men uit van een lineair verband. Men neemt dan de rechte lijn die zo goed mogelijk op de punten past. Maar het kan ook ambitieuzer, met bijvoorbeeld een kwadratisch of exponentieel verband,die elk weer een eigen vorm grafiek hebben. Maar wat nu als onderzoekers vooraf geen duidelijk idee hebben welk soort verband er zal zijn en welke vorm ze dus moeten tekenen? Grünwald onderzoekt op welke (automatische) manier onderzoekers dan toch hun keuze kunnen maken.
Grünwalds wiskunde kent ook toepassingen in de informatica, bijvoorbeeld een zelf-lerend spamfilter: daarin wordt het verband gezocht tussen de inhoud van een e-mail en of deze email gewenst of ongewenst (spam) is. Een spamfilter moet uit een verzameling e-mails leren welke ongewenst zijn, zonder dat de gebruiker aangeeft waar het filter op moet letten. Een ander voorbeeld waarin zelf-lerend vermogen wordt gevraagd is bij spraakherkenningssoftware. In de informatica wordt het vakgebied computational learning genoemd.
De leerstoel van Grünwald maakt deel uit van een uitwisseling met professor Richard Gill, die een dag in de week onderzoek gaat doen bij het CWI. Gill is bij het grote publiek bekend van het organiseren van een petitie voor heropening van de rechtzaak tegen Lucia de B. Deze petitie volgde op een brief van Gill en Grünwald aan de Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken, waarin zij betoogden dat gebrekkige statistiek een belangrijke rol had gespeeld in de veroordeling.
Aantal mensen op aarde
'Hoeveel mensen zijn ooit op aarde geboren?' Dat is de winnende vraag in het tijdschrift Quest van december 2008. Het antwoord kwam van Peter Grünwald, die een actuele berekening maakte: 107,5 miljard. Zie het persbericht van Quest.
